HIV ve Evcil Hayvanlarımız
Evcil Hayvanıma Bakmaya Devam Etmeli miyim?
Evet. İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü (HIV) ile yaşayan çoğu insan evcil hayvanlarına bakmaya devam edebilir ve etmelidir de. Bir evcil hayvana sahip olmak, HIV ile enfekte olan kişiye faydalı olabilir. Evcil hayvanlar, psikolojik ve hatta fiziksel olarak daha iyi hissetmemize yardımcı olabilirler.
Evcil hayvan beslemenin ruh sağlığı üzerindeki olumlu etkilerini gösteren pek çok araştırma bulunmaktadır. Örneğin 2017 yılında JMIR Mental Sağlık Dergisinde yayınlanmış olan bir araştırmanın sonuçlarına göre evinde köpek bakmayan HIV pozitiflerde bakanlara kıyasla depresyon oranlarının 3 kat fazla olduğu görülmüştür.
Birçok insan için, evcil hayvanlar sadece bir hayvan değildir, hayvandan daha fazlasıdır, hatta ailenin bir üyesi gibidirler. Ancak, bir hayvana sahip olmanın veya hayvanlara bakmanın sağlık risklerini de bilmek gerekir. Hayvanlar, bize zarar verebilecek enfeksiyonlar taşıyabilirler. Evcil hayvan bulundurma ya da ona bakma kararımız, kendimizi bu enfeksiyonlardan korumak için ne yapmamız gerektiğini bilmemize dayanmalıdır.
Bir Hayvandan Bana Ne Tür Enfeksiyonlar Geçebilir?
Hayvanlar, kriptosporidyoz ("kripto"), toksoplazmoz ("tokso"), Mycobacterium avium kompleksi ("MAC") ve diğer hastalıklara sahip olabilir. Bu hastalıklar size ciddi ishal, beyin enfeksiyonları ve cilt lezyonları gibi sorunlar verebilir.
Hayvanların Yaydığı Enfeksiyonlardan Kendimizi Korumak İçin Ne Yapabiliriz?
Sahip olduğunuz evcil hayvanınızın aşı ve kontrollerini düzenli yaptırın.
Hayvanlarla oynadıktan veya baktıktan sonra ellerinizi yıkamanızı öneririz. Bu, özellikle yemek yemeden önce önemlidir.
Evcil hayvanınızın ne yediği ve içtiği konusunda dikkatli olun. Evcil hayvanınıza sadece evcil hayvan yiyecekleri verin veya evcil hayvanınıza vermeden önce tüm eti iyice pişirin. Evcil hayvanınıza çiğ veya az pişmiş et vermeyin. Evcil hayvanlarınızın klozetlerden içmelerine veya çöpe atılmış yiyecekleri yemelerine izin vermeyin. Evcil hayvanınızın başka bir hayvanın dışkısını (pislikleri) yemesine izin vermeyin.
İshalli hayvanlara yaklaşırken dikkatli olun. Evcil hayvanın ishali 1 veya 2 günden fazla sürerse, evcil hayvanınızı veterinerinize götürün. Veteriner hekimden, evcil hayvanınızın ishaline neden olabilecek enfeksiyonları kontrol etmesini isteyin.
Eve sağlıksız bir evcil hayvan getirmeyin. 6 aylıktan daha genç bir evcil hayvan almamak ve özellikle ishali varsa çok daha dikkatli olun. Bir evcil hayvan dükkanından, hayvan yetiştiricisinden veya hayvan barınağından evcil hayvan alıyorsanız, sağlık koşullarını ve bu kaynakların lisansını kontrol edin. Hayvanın sağlığından emin değilseniz veterinerinize kontrol ettirin.
Başıboş hayvanlara dokunmayın çünkü tırmalayabilir veya ısırılabilir. Sokak hayvanları çok sayıda enfeksiyon taşıyor olabilirler.
Hiçbir zaman hayvanların dışkısına çıplak elle dokunmayın.
Kedinizin kutusunu temizlemeniz gerekiyorsa, vinil veya ev temizlik eldivenleri kullanın.
Kedinizin tarafından ısırılırsanız, yaraları sabun ve suyla iyice yıkayın.
Evcil hayvanınızın ağzınızı ya da sahip olabileceğiniz açık kesik veya yaraları yalamasına izin vermeyin.
Pireleri evcil hayvanınızdan uzak tutun.
Yılan, kertenkele ve kaplumbağa gibi sürüngenlerden kaçının. Herhangi bir sürüngene dokunursanız, ellerinizi sabun ve suyla yıkayın.
Akvaryumları veya hayvan kafeslerini temizlerken vinil veya ev temizlik eldivenleri kullanın ve bitirdikten sonra ellerinizi iyice yıkayın.
Maymunlar ve yaban gelinciği gibi egzotik evcil hayvanlardan ya da rakun, aslan ve yarasa gibi vahşi hayvanlardan kaçının
İşimde Hayvanlarla Çalışıyorum. Bırakmalı mıyım?
Güvenli kalmak ve herhangi bir enfeksiyon riskini azaltmak için çalışma alanınızın kurallarına uyun. Tulumlar, botlar ve eldivenler gibi kişisel koruyucu giysiler kullanın.
Bölgede histoplazmoz (his-to-pla-MO-sis) bulunursa, tavuk kümeslerini temizlemeyin veya kuşların döküldüğü bölgeleri kazmayın.
Genç çiftlik hayvanlarına dokunmayın, özellikle ishalleri varsa daha dikkatli olun.
HIV Pozitif Biri Evcil Hayvanları Enfekte Edebilir mi?
Hayır. HIV; kedilere, köpeklere, kuşlara veya diğer evcil hayvanlara bulaşmaz. Bunun tersi de geçerlidir hayvanlarda bulunan bağışıklık yetmezliği virüsleri insanlara bulaşmaz. Örneğin kedilerde bulunan ve onlarda bağışıklık yetmezliğine neden olan FIV adlı virüs sadece kedilerden kedilere bulaşabilir, insanları ve diğer hayvanları enfekte etmez.
Evcil Hayvanı Eve Getirmeden Önce Yapılması Gereken Testler Var mı?
Bir evcil hayvan genel olarak sağlıklı olmalıdır. Hayvan ishal veya hasta görünmediği sürece özel testler gerekmez. Evcil hayvanınız hasta görünüyorsa, veteriner hekim ihtiyaç duyduğu testleri seçmenize yardımcı olabilir.
Evcil Hayvanları Olan Dostlarımı veya Akrabalarımı Ziyaret Ettiğimde Ne Yapmalıyım?
Evcil hayvanı olan herhangi birini ziyarete giderken, kendi evinizde yapacağınız önlemleri alın. Sağlıklı olmayan hayvanlara dokunmayın.
HIV ile Enfekte Olmuş Çocukları Evcil Hayvanlarla Aynı Ortamda Bulundurmada Sakınca Var mı?
Aynı önlemler yetişkinler için olduğu gibi çocuklar için de geçerlidir. Ancak, çocuklar evcil hayvanlarıyla daha fazla oynamak isteyebilirler. Kediler gibi bazı evcil hayvanlar, çocuklardan uzaklaşmak için ısırabilir veya tırmalayabilir. Yetişkinler çok daha dikkatli olmalı ve enfeksiyonları önlemek için HIV ile enfekte olmuş bir çocuğun ellerini yıkayıp yıkamadığını dikkatlice takip etmelidir.
Kaynaklar:
https://www.webmd.com/hiv-aids/opportunistic-infections-pets#1
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29117933
