Sağlık Verilerinizin Görünüp Görünmemesine Siz Karar Verin
- 20 Mar 2019
- 3 dakikada okunur
Türkiye’de, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’dan yararlanan tüm vatandaşların sağlık verileri Medula sistemi ve e-Nabız Kişisel Sağlık Kaydı Sistemi ile; sağlık hizmeti sağlayıcılarının ulaşımına açıktır. Her birey ve hastalığın mahremiyeti için önem taşıyan bu durum, HIV gibi toplumsal ayrımcılık ve damgalanmaya maruz kalınabilen hastalıklar için daha da fazla önem arz etmektedir.

Medula ve e-Nabız Kişisel Sağlık Kaydı sistemi nedir?
Medula, SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) ile sağlık tesisleri arasında elektronik olarak "reçete onay / provizyon sistemi" şeklinde tanımlanmaktadır.
Sağlık Bakanlığı’nın uygulaması olan e-Nabız sistemi; hekimlerin hasta verilerine ‘Hastane Bilgi Yönetim Sistemi’ (HBYS) ve ‘Aile Hekimliği Bilgi Sistemi’ (AHBS) üzerinden “Hekim Paylaşım Servisi” aracılığı ile erişimlerinin sağlanmasına yönelik iş ve işlemlerin tanımlanmasıdır.
Bu sistemler üzerinden verilere kimler, nasıl ulaşılabiliyor?
Hem medula hem de e-Nabız sistemi üzerinden; SGK anlaşmalı tüm hastaneler, aile ve işyeri hekimleri de dahil olmak üzere doktorlar, yatan servis hemşireleri, rapor sekreterlikleri, eczacılar ve kalfaları, kişilerin sahip olduğu tüm tanı ve hastalıklar, kullandığı ilaçlar, ne zaman hangi kuruma gittiği gibi bilgilere hastanın TC numarasını girerek ulaşılabilmektedirler.
Bu sistemler, her ne kadar yararlı gibi görünseler de kişisel sağlık verilerine izinsiz ve kontrolsüz olarak erişilmesine neden olmaktadırlar. Herhangi bir sağlık sorunu için gittiğiniz bir kurumda ilacınızı yazdırırken, hem ilgisi olmayan hekim ve diğer sağlık çalışanları, hem de ilaçlarınızı alırken eczane çalışanları tanılarınıza erişebilmektedirler.
SGK anlaşmalı hekimler, kullandıkları renkli reçete sistemindeki sağ üstte yer alan sekmeye tıkladıklarında hastaya daha önce yazılan diğer eski reçete ve raporları da görebilmektedirler. Ancak, daha kapsamlı olan medula sistemi üzerinden hekimler renkli reçete sistemine girilmeyen ilaçları da görebilmektedirler.
Aile Hekimi Erişim İş Akış Sürecine ulaşmak için buraya tıklayın
Sağlık Tesisi Hekimi İş Akış Sürecine ulaşmak için buraya tıklayın
Verilerinizi kapatmanın yararları ve olası zararları nelerdir?
Yararları nelerdir?
Sizin izniniz olmadan hiçbir sağlık hizmeti sağlayıcısı kişi ve kurum, verilerinize ulaşamayacaktır. İhtiyaç halinde, sizin tercih ettiğiniz ve gerekli gördüğünüz durumlarda sağlık durumunuzu ilgili kişiye bildirme kararı kendinizin olacaktır. Böylece, HIV gibi özel sağlık bilginizin mahremiyeti korunmuş olacaktır.
Zararları nelerdir?
Sağlık verilerinizi kapatmanız halinde, olası bir ihtiyaç ve acil durumunda (örneğin bir kaza geçirdiğinizde) hiçbir sağlık çalışanı ve sağlık kurumu, alerji ve benzeri hassasiyetiniz olan tıbbi bilgilerinize ulaşamayacaktır. Ayrıca, reçete yazdırma tarihlerinizi kendiniz veya eczacınız ile birlikte takip etmeniz gerekecektir.
ÖNEMLİ…
! Herhangi bir sağlık durumu için ilaç raporunuz bulunuyorsa, medulanızı sisteme kapattırmadan önce raporlarınızın bir örneğini (basılı veya elektronik ortamda) takip olduğunuz doktor veya eczanenizden mutlaka temin ediniz.
! Düzenli gittiğiniz bir eczacınız yoksa edinmenizi tavsiye ederiz. Bu hem ARV (HIV’i baskılayan) ilaçlarınızı yazdırma hem de rapor yenileme zamanlarınızın takibini kolaylaştıracaktır.
! Rapor yenileme ve ilaç yazdırma tarihlerinizi e-nabız sistemi üzerinden (verilerinizi paylaşıma kapatsanız dahi) takip edebilirsiniz.
! Enfeksiyon dışındaki branşlarda size ilaç reçete edilmesi durumunda hekiminize kullandığınız ilaçlarınızı, (olası ilaç etkileşimlerini önlemek amacıyla) belirtmeniz yararınıza olacaktır. O an soramıyorsanız, akabinde kendi hekim veya eczacınıza danışarak ilaçları kullanmanızı önemle tavsiye ederiz.
Kişisel sağlık verilerinizi nasıl kapatabilirsiniz?
Medula Sistemi için;
Medula sisteminizi kapatmak için burayı tıklayın. Bu linkte yer alan metni doldurduktan sonra, nüfus cüzdanı fotokopinizi ekleyerek, bulunduğunuz il ve ilçenin ‘Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü’ne’ elden veya iadeli taahhütlü posta/kargo yolu ile ulaştırmanız yeterlidir.
E-Nabız için;
Hastalıklarınızla ilgili konulan teşhislerin, yaptırılan tahlillerin, çekimi yapılan tıbbi görüntülerin, yazılan ilaçların, tespit edilen alerji ve benzeri bilgilerin sağlık hizmeti alınan sağlık kuruluşları tarafından elektronik ortamda görülebilmesini sağlayan e-Nabız sistemini de E-Devlet Kapısından girerek “Paylaşım Ayarları”ndan verilerinizi kapatabilirsiniz. Aşağıdaki resmi inceleyin.

Bilgilerinizi geri açtırabilirsiniz
[if gte vml 1]><v:shapetype id="_x0000_t75" coordsize="21600,21600" o:spt="75" o:preferrelative="t" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" filled="f" stroked="f"> <v:stroke joinstyle="miter"></v:stroke> <v:formulas> <v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"></v:f> <v:f eqn="sum @0 1 0"></v:f> <v:f eqn="sum 0 0 @1"></v:f> <v:f eqn="prod @2 1 2"></v:f> <v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"></v:f> <v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"></v:f> <v:f eqn="sum @0 0 1"></v:f> <v:f eqn="prod @6 1 2"></v:f> <v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"></v:f> <v:f eqn="sum @8 21600 0"></v:f> <v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"></v:f> <v:f eqn="sum @10 21600 0"></v:f> </v:formulas> <v:path o:extrusionok="f" gradientshapeok="t" o:connecttype="rect"></v:path> <o:lock v:ext="edit" aspectratio="t"></o:lock> </v:shapetype><v:shape id="_x0000_i1025" type="#_x0000_t75" style='width:349.5pt; height:165.75pt' o:bordertopcolor="this" o:borderleftcolor="this" o:borderbottomcolor="this" o:borderrightcolor="this"> <v:imagedata src="file:///C:\Users\Tekin\AppData\Local\Temp\msohtml1\08\clip_image001.jpg" o:title=""></v:imagedata> <w:bordertop type="single" width="4"></w:bordertop> <w:borderleft type="single" width="4"></w:borderleft> <w:borderbottom type="single" width="4"></w:borderbottom> <w:borderright type="single" width="4"></w:borderright> </v:shape><![endif][if !vml][endif]
Medulanızı geri açtırmak için aynı yöntemle, aynı adrese dilekçe ile başvuruda bulunarak bilgilerinizi sisteme geri açtırabilirsiniz.
e-Nabız için, e-Devlet üzerinden giriş yaparak “Paylaşım Ayarları”ndan verilerinizi geri açabilirsiniz.
Medula sistemini kapatmak için Dilekçe örneğine buradan ulaşabilirsiniz. Dilekçe örneği sayfaya pc'den girildiğinde indirilebilmektedir. Mobil kullanıcılar aşağıdaki ekran görüntüsünden yararlanabilirler.

![endif]--